BA1-cursus 2019-2020

Taal en schrift in China

 

Jeroen Wiedenhof

Inhoud

Algemene informatie

Tijd en plaats

Vijf sessies in het tweede semester van de grammatica-colleges

van het eerstejaars taalverwervingsprogramma Modern Chinees

Behandelde stof

Week 1 (2 mrt 20) / Kernbegrippen

Materiaal

Onderwerpen

Terminologie

Taal en schrift

Taal en dialect

Typologische en genetische verwantschappen

Talen in de wereld

Klankverandering, klankwetten

Conservatieve en innoverende talen

Taalfamilies als hypothese

Opdrachten

Schriftelijk voorbereiden!

1.  Tot welke taalfamilie behoort het Nederlands? Waarom heet die taalfamilie zo? En hoe is deze taalfamilie verspreid over de wereld?

2.  Ga voor de taalfamilie in opdracht 2 na welke grote subgroepen daarbinnen worden onderscheiden. Tot welke van deze subgroepen behoort het Nederlands?

3.  Geef op de wereld-taalkaart aan hoe het Nederlands zich in in het verleden heeft verspreid over de wereld. En hoe zit dat tegenwoordig?

4.  Verklaar en benoem op de wereld-taalkaart de vormen van de volgende gebieden:

  • de blauwe "vingers" in het noordelijk deel van Zuid-Amerika
  • de tweedeling van India
  • de tweedeling van Australië
  • de tweedeling van West-Europa
  • de groene randjes in Groot-Brittanië, Ierland en Bretagne
  • het grijze gebied in Groenland
  • de gele uitloper in westelijk China
  • de gele uitloper in noordoostelijk China

5.  Tot welke taalfamilie behoort het Japans? Aan welke talen is het Japans verwant?

6.  Bekijk de wereld-taalkaart. Als je inzoomt op de eilanden van Zuid-oost-Azië, zijn daar te vinden

A  een klein lichtgroen eiland met een bruine vlek; en andersom:

B  een groot bruin schiereiland met een lichtgroene vlek.

Wat kun je vertellen over de taalsituatie op de plaats van de twee vlekken?

Week 2 (9 mrt 20) / Sinitische talen

Materiaal

  • Hoofdstuk 1 "Het Mandarijn", pp. 1-9 van Grammatica van het Mandarijn

  • Kaart "Talen in China": schutbladen in Grammatica van het Mandarijn

  • Sinitic languages uit Wikipedia

  • Tibeto-Birmaanse talen uit Wikipedia

  • Kaart van China: provincieoverzicht

  • Bibliotheek & internet naar eigen inzicht

Onderwerpen

Talen van China

De niet-Chinese talen van China

Sinitische talen

    Sino-Tibetaans en Tibeto-Birmaans

    Verspreiding buiten China

    Verspreiding in Nederland

Chinese termen

    文字 wénzì, 語言 yǔyán, 方言 fāngyán, 少數民族 shǎoshù mínzú, 漢族 Hànzú

    shěng, 自治區 zìzhìqū, 直轄市 zhíxiáshì

    官話 Guānhuà, , 湘 Xiāng, Gàn, 閩 Mǐn, Yuè, 客家 Kèjiā ~ Hakka

    白話 báihuà

Opdrachten

Schriftelijk voorbereiden!

7.  Lees eerst de tekst (hoofdstuk 1). Noteer waar je vragen of problemen hebt met dit materiaal. Wij zullen die vragen in het college behandelen, dus neem alle aantekeningen mee naar de klas.

8.  Hoeveel nationale minderheden worden er in China onderscheiden? Op welke basis worden deze bevolkingsgroepen onderscheiden?

9.  Ga op de kaart "Talen in China" na welke taalfamilies er in China zijn vertegenwoordigd. Noem voor elk van deze taalfamilies twee talen die in China worden gesproken.

10.  Bekijk de kaart met "Administrative Divisions of China" en de lijst van de bijbehorende Chinese namen (ook in het materiaal van deze week)

Ga daarmee na

(a) hoeveel autonome gebieden er zijn, en

(b) welke van deze gebieden genoemd zijn naar de namen van nationale minderheden.

11.  Voor studenten die thuis met hun ouders een Chinese taal spreken:

(a) wijs op de kaart "Talen in China" de plaats van herkomst aan van deze Chinese taal; en

(b) ga na tot welke tak van de Sinitische taalgroep deze taal behoort.

Voor studenten die thuis geen Chinees spreken:

(c) noem vijf leenwoorden die het Nederlands uit het Chinees heeft overgenomen; en

(d) kun je ook aangeven uit welke Sinitische tak deze leenwoorden afkomstig zijn?

12.  Ga op basis van het materiaal van deze week na welke nu nog bestaande tak binnen de Sinitische groep het vroegst is afgesplitst van de andere takken. Wat zou dat betekenen voor de huidige eigenschappen van die tak, vergeleken met de andere Chinese talen?

Week 3 (23 mrt 20) / Karakters toen

Materiaal

Onderwerp

Leesstof uit Grammatica van het Mandarijn

  • Geschiedenis van het schrift:

§§ 12.1-12.2

  • Taal en schrift:

§ 12.3.2

  • De structuur van karakters:

§ 12.3.3

  • Radicalen en andere rangschikkingen:  

§ 12.4, § 12.4.1 en § 12.4.2

 

Onderwerpen

Terminologie

Nogmaals: taal en schrift

Verspreiding van het schrift in globaal perspectief

Culturele en sociale status van het schrijven

Schrift in China

Orakelbotten

Penseel en pen

Traditionele schriftstijlen

  • Klerkenschrift

  • Lopend schrift

  • Schetsschrift

  • Modelschrift

  • Sòng-stijl

Eenheidsschrift, standaardisatie

Radicalen en andere grafische classificaties

Chinese termen

    文 wén, 字 zì

    隸書 lǐshū, 行書 xíngshū, 草書 cǎoshū, 楷書 kǎishū, 宋體 Sòngtǐ

    秦始皇帝 Qín shǐ huángdì, 李斯 Lǐ Sī

    部首 bùshǒu

    說文解字 Shuō wén jiě zì

Opdracht

13.  Lees het opgegeven materiaal en noteer eventuele vragen over of problemen met de inhoud van tekst, figuren en tabellen.

Week 4 (6 apr 20) / Karakters nu

Materiaal

Onderwerp

Leesstof uit Grammatica van het Mandarijn

  • Cijfers over karakters:

§ 12.3.4

  • Cijfers in karakters:

Tabel 9.6

  • Moderne ontwikkelingen:

§§ 12.5.1-12.5.2 en Tabel 12.11

 

Onderwerpen

Taalhervorming en schrifthervorming

De jaren 1950

Traditioneel en vereenvoudigd schrift

Periodes

Vereenvoudiging van het Chinese schrift

Periodes

Principes

Effecten

Schrijfrichting

Singapore; Taiwan, Hongkong en Macao

Chinese leestekens

Het digitale tijdperk

Karakters en bytes

ASCII, BIG5, GuoBiao, Unicode

Materiaal: toetsenbord, muis, touchpad

Invoermethoden: grafisch, transcriptie, spraak

Chinese termen

    繁體字 fántǐ zì, 簡體字/简体字 jiántǐzì

    句號 jùhào, 逗號 dòuhào, 頓號 dùnhào, 重文號 chóngwénhào

Opdracht

14.  Lees het opgegeven materiaal en noteer eventuele vragen over of problemen met de inhoud van tekst, figuren en tabellen.

Week 5 (20 apr 20) / Uitspraak en transcriptie

Materiaal

leesstof

 

bron

  • Appendices A, B, C en D

 

Grammatica van het Mandarijn

  • Pagina 395 (vanaf §2 "The Pīnyīn era") t/m 400

 

Jeroen Wiedenhof, "Purpose and effect in the transcription of Mandarin"
– In 李哲賢 Lee Jer-shiarn (ed. in chief), 2004 漢學研究國際學術研討會文集 [Proceedings of the International Conference on Chinese Studies 2004]. 斗六 Touliu, 雲林科技大學 National Yunlin University of Science and Technology

 

Onderwerpen

Kernbegrippen

Fonetiek en fonologie

Spraakklanken

Old Chinese

Middle Chinese

Transcriptie

Conversie

Klanken en transcriptiesystemen

Pinyin = Hànyǔ Pīnyīn; Wade-Giles, Yale, Zhùyīn Fúhào, Gwoyeu Romatzyh

IPA

Twee manieren waarop de asterisk * in taalkundige transcriptie wordt gebruikt

Chinese termen

    四聲 sì shēng

    píng, 上 shǎng, 去 , 入 (tonen); 陰 yīn, 陽 yáng (registers)

    漢語拼音 Hànyǔ Pīnyīn, 注音符號~註音符號 Zhùyīn Fúhào, 國語羅馬字 Guóyǔ Luómǎzì

Opdrachten

Schriftelijk voorbereiden!

15.   Lees het opgegeven materiaal en noteer alle vragen en problemen bij de inhoud van tekst, figuren en tabellen.

16.  Met behulp van Appendix D in Grammatica van het Mandarijn zijn tussen drie transcripties de verschillende spellingen in elkaar om te zetten, met andere woorden: te converteren.

Converteer de volgende Wade-Giles-spellingen in het Pinyin:

pang3, kung1, ch'üeh4, jang4, li2-chieh3, i3-ching1, yen3-ching1, .pa, hsiang2, shang4, yu3, 3

laatste wijziging: 21 januari 2020 | home